KOMUNITETI
Trajnimi për parandalimin e martesave të hershme në Roma Mahallë
- 2 years ago
- By Romtegra
Në qendrën e edukimit në Roma Mahalla në Mitrovicë u mbajt trajnimi me temën “Martesa të hershme të komunitete Rom, Ashkali dhe Egjiptian”, i organizuar nga Vorae.
Pjesëmarrësit e këtij trajnimi kanë qenë vajza dhe gratë e komuniteteve rom, ashkali dhe egjiptian ku është diskutuar për dëmet që i sjellin martesa të hershme. Një nënë rome në takim ka treguar për vazjen e saj e cila është martuar 16 vjeçe dhe e cila ka ikur nga shtëpia pa dijeninë e familjës. Nëna ka thënë që nuk ka pasur dëshirë që vajza e saj të martohet kaq e re, por e ka dashur burrin. “Së pari është duhur që ta përfundojë shkollën, jo të ikë e re”, thotë një grua roma e cila dëshiroj të mbetet anonime. “Unë mendoj se duhet të ndalohen martesat e hershme, duhet me shku në shkollë, me i mësu mësimet, e jo me shku te burri në moshë të re. E kam edhe një vajzë tjetër, janë ardhë me e lyp msit por nuk ka dasht”, shton ajo.
Sipas saj, shumica e familjarëve, i detyrojnë vajzat e tyre të martohen me pretendimin se ato do të gjejnë një jetë më të mirë, mirëpo në fakt, siç shtoi ajo, në të shumtën e rasteve ndodh e kundërta. Sipas saj, shkaktar tjetër është edhe shëndetësia, pasi qe Kosova nuk ka një sistem të integruar të shërbimeve sociale, arsimore dhe shëndetësore, që do të ndihmonte që këto komunitete të edukoheshin edhe për shëndetin.
Nga e gjithë kjo kuptojmë pasojat e martesave të hershme, të cilat i ndalin në gjysmë ëndrrat e vajzave të reja dhe ua pamundësojnë të drejtat bazike, duke përfshirë edhe të drejtën për shkollim.
“Nuk duhet që t’i përkrahim martesat e hershme assesi, duhet të shkollohemi, të jemi të pavarura, të krijojmë një jetë të mirë për vete, e mos të varemi nga të tjerët si për të ardhura, ashtu edhe në gjithçka tjetër. Duhet të ketë sa më shumë promovim për të drejtat dhe liritë e njeriut, në veçanti të drejtat e fëmijëve në fshatra. Duhet të punohet për ngritje të vetëdijes në të gjitha nivelet e komunitetit duke përfshirë të rinjtë dhe të rejat, prindërit, familjen, dhe shoqërinë”, është thënë ndër të tjera në këtë takim.
Takime të tilla për martesa të hershme të organizuara nga Vorae organizohen me qellim të vetëdijësimit të komuniteteve rom, ashkali dhe egjiptian nga pasojat e martesave të hershme.
Obuka za sprecavanje ranih brakova u Romskoj mahali
U obrazovnom centru u Romskoj mahali u Mitrovici održana je obuka na temu „Rani brakovi zajednica Roma, Aškalija i Egipćana“, u organizaciji Vorae.
Učesnice ovog treninga bile su devojke i žene iz romske, aškalijske i egipćanske zajednice, gde se razgovaralo o šteti prouzrokovanoj ranim brakom. Na sastanku je jedna majka Romkinja ispričala o svojoj ćerki koja se udala sa 16 godina i koja je pobegla od kuće bez znanja porodice. Majka je rekla da nije želela da se njena ćerka udaje tako mlada, ali je volela čoveka. „Pre svega da završi školu, a ne da beži“, kaže Romkinja koja želi da ostane anonimna. „Mislim da treba zabraniti rane brakove, da idemo u školu, da učimo lekcije, a ne da se udajemo mlade za muža. Imam i drugu ćerku, došli su da me mole, ali ona ne želi“, dodaje ona.
Prema njenim rečima, većina članova porodice tera svoje ćerke da se udaju pod izgovorom da će naći bolji život, a zapravo se, kako je dodala, u većini slučajeva dešava suprotno. Prema njenim rečima, drugi uzrok je zdravlje, jer Kosovo nema integrisan sistem socijalnih, obrazovnih i zdravstvenih usluga koji bi pomogao da se ove zajednice edukuju o zdravlju.
Iz svega ovoga razumemo posledice ranih brakova, koji napola zaustavljaju snove mladih devojaka i uskraćuju im osnovna prava, uključujući i pravo na obrazovanje.
„Ne treba da podržavamo rane brakove, treba da se obrazujemo, da budemo samostalni, da sebi stvaramo dobar život, a ne da zavisimo od drugih za prihode i sve ostalo. Trebalo bi što više promovisati ljudska prava i slobode, posebno prava dece na selima. Moramo raditi na podizanju svijesti na svim nivoima zajednice, uključujući mladiće i djevojke, roditelje, porodicu, društvo“, rečeno je, između ostalog, na ovom skupu.
Ovakvi sastanci o ranim brakovima koje organizuje Vorae organizuje se sa ciljem podizanja svesti među zajednicama Roma, Aškalija i Egipćana o posledicama ranih brakova.
Training for the prevention of early marriages in Roma Mahalla
At the education center in Roma Mahalla in Mitrovica, the training was held on the topic “Early marriages of Roma, Ashkali and Egyptian communities”, organized by Vorae.
The participants of this training were girls and women from the Roma, Ashkali and Egyptian communities, where the damage caused by early marriage was discussed. At the meeting, a Roma mother told about her daughter who was married at 16 and who ran away from home without the family’s knowledge. The mother said that she did not want her daughter to marry so young, but she loved the man. “First of all, she should finish school, not run away,” says a Roma woman who wishes to remain anonymous. “I think that early marriages should be banned, I should go to school, learn my lessons, and not marry my husband at a young age. I also have another daughter, they came to beg me, but she doesn’t want to,” she adds.
According to her, most family members force their daughters to marry under the pretense that they will find a better life, but in fact, as she added, in most cases the opposite happens. According to her, another cause is health, since Kosovo does not have an integrated system of social, educational and health services, which would help these communities to be educated about health.
From all this we understand the consequences of early marriages, which stop young girls’ dreams in half and deny them basic rights, including the right to education.
“We should not support early marriages, we should be educated, be independent, create a good life for ourselves, and not depend on others for income and everything else. There should be as much promotion as possible for human rights and freedoms, in particular the rights of children in villages. We must work to raise awareness at all levels of the community, including young men and women, parents, family, and society”, it was said, among other things, at this meeting.
Such meetings on early marriages organized by Vorae are organized with the aim of raising awareness among the Roma, Ashkali and Egyptian communities of the consequences of early marriages.
FLORENTINA JAHJA&SUAD GASHIJANI